We hebben het over iets merkwaardigs dat een mens soms doet:
weten dat je ergens mee bezig bent dat eigenlijk niet helemaal klopt… maar er
toch mee doorgaan. Waarom doen we dat? Doorgaan terwijl we weten dat het geen
goed idee is? Daar kunnen verschillende redenen voor zijn.
Misschien omdat je jezelf ervan overtuigd hebt dat dit de
juiste weg is ‘ondanks…’ Ondanks het feit dat het pijn doet, ondanks het feit
dat er harde consequenties aan verbonden zijn, ondanks het feit dat iets
vanbinnen schreeuwt… moet dit toch de juiste weg zijn. Dat heb je zo bedacht. Omdat
het praktisch is. Omdat het geld oplevert. Omdat het je verder brengt in je
carrière. Omdat je vriend of partner anders ongelukkig is. Je ‘koopt’ iets met
het bewandelen van deze weg, en dat wil je niet opgeven. Je ziet echter iets
belangrijks over het hoofd: met zo’n betaalmiddel koop je alleen maar slechte
waar.
Misschien ga je door omdat het je zo geleerd is. Je ouders
deden iets ook al zo, en je respecteert hen. Of je vriendin die alles voor
elkaar heeft, doet het net zo. Of die ene schrijver die je bewondert om zijn
levensinzichten raadt het aan. Je krijgt op deze weg beschutting, van een soort
instituut of gevestigde waarheid. Maar je ziet ook hier iets over het hoofd: een
gevestigde instelling kan ineens op je hoofd ineenstorten, wanneer je de
fundamenten niet hebt gecontroleerd.
Misschien doe je het om een combinatie van al deze redenen.
En misschien om niets van dit alles, maar simpelweg omdat je bang bent voor het
onbekende dat buiten deze weg ligt. Wat als…? Wat als een andere weg slechter
zou zijn…?
“En ik voelde het… de hele tijd,” zegt T. “Maar ja. Ik leek
mezelf er niet van te kunnen overtuigen dat ik het maar beter op kon geven. Ik
had er nu al zoveel energie ingestoken.”
Dat is het opmerkelijke. Na verloop van tijd begint de
verkeerde weg te voelen als onontkoombaar. Immers: je hebt er nu al zoveel in
geïnvesteerd.
“Ik snap wat je
bedoelt,” zeg ik. “Onlangs had ik het stomweg tijdens een gezelschapsspelletje.
Meteen al in de eerste paar minuten deed ik een paar zetten waarvan ik direct
merkte ‘dit gaat niet werken’. Maar ja, ik was er nu zo aan begonnen, dus ik
had het idee dat ik op die manier moest doorzetten. Dus hield ik de strategie
gewoon vol. Uit het idee dat het dan uiteindelijk wel iéts zou opleveren. Ik
heb nog nooit zo grandioos verloren. Maar het was wel een interessante les.”
We lachen. Maar het is wel een mooie metafoor voor het
leven. Soms win je, soms verlies je. Maar als je uit één verloren potje een les
weet te trekken die je in de toekomst honderd verloren potjes bespaart, dan is
zelfs verlies winst.
De les is: doorzetten wanneer je voelt dat iets niet klopt,
is niet de goede optie. ‘Jamaar, jamaar,’ roept iets in ons. ‘Je moet toch een
beetje volhouden als je ergens wil komen? En bovendien… dan zijn die stappen
die je al gezet hebt, verloren!’
En dan vertelt T ons over het Turkse spreekwoord. “Elk punt op de verkeerde weg waarop je omkeert, is beter
dan het einde,” zegt ze plechtig. En voegt er met een guitig lachje aan toe:
“Zoiets hé. Letterlijk vertalen is lastig met spreekwoorden.”
Ik voel me weer eens blij verrast door de hoeveelheid
wijsheid die voor het grijpen ligt in de wereld. Zomaar, uitgedrukt in de verfraaiingen
van de dagelijkse taal.
Want het is natuurlijk gewoon zo.
We redeneren zo: ik heb vijf stappen op deze weg gezet, dus
tja, laat ik de rest ook maar zetten, dan heb ik tenminste een afgewerkte weg
van vijfenvijftig stappen, en zijn die vijf niet verloren.
Terwijl het eigenlijk zo is: ik heb vijf stappen op deze weg
gezet. Oké, laat ik hier maar weg gaan, dan zijn er vijftig stappen die ik niet
hoef te zetten!
Er meer tegenaan gooien, maakt een inherent slechte
investering niet goed. Vroeg of laat moet je die gewoon loslaten.
Doorzetten is een
prachtige deugd. Zolang het gaat over doorzetten in het luisteren en volgen van
wat je hart vraagt. Soms zal dat inderdaad doorzetten vragen. Zul je je dwars
door praktische gedachten en beperkingen moeten ploegen, zul je eindeloos veel
tijd en energie spenderen aan iets waarvan je je rationeel gezien afvraagt of
het wel iets gaat opleveren… maar waarvan je hart je duidelijk vertelt: dit is
goed, dit is de goede weg, het levert levensvreugde op!
Maar… wat als je niet weet wat je hart vraagt? Wat je wil?
Natúúrlijk weet je hart wat het verlangt, daar hoef je niet aan te twijfelen.
Iets verlangen is geen bewuste actie, het is niet iets dat
je moet bedenken of in elkaar zetten of presteren. Het is er. Als deel van het
leven zelf. Je hart, je diepste Ik verlangt altijd naar iets, een volgende
stap, een volgend stadium. Soms is die stap maar heel klein… maar er is er
altijd minstens één, vlak voor je neus.
Misschien ben jij het een beetje verleerd om ernaar te
luisteren… maar dat weten is er nog wel. Als je begint met daarop te
vertrouwen, dan zul je het ook steeds beter en sneller horen. Maar tot die dag:
luister gewoon naar de momenten dat iets in je fluistert ‘nee… nee, dit is de
verkeerde weg… laten we hem maar verlaten, voor we bij het eind zijn!’
En dan kun je met de extra energie van vijftig gewonnen
stappen een nieuwe weg inslaan en die ontdekken. Dan zal je hart zich gehoord
voelen, en de volgende keer, eerder, luider spreken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten